شێخ ئەنوەر و لێدانەکەی مولازم موحسین

له سلێمانیدا ئاوا ژیاین

سەعات دەورى دەونيو يانزەى بەيانى18ى حوزەيرانى 1980.. لەولاى كتێبخانەكەى شێخ ئەنوەرەوە وەستا بوم.. مولازيم موحسين لەبەر دوكانەكەدا وەستا.. پەنجەى بۆ كارتێكى جەژنە پيرۆزە ڕاكێشا تا بۆى لێكاتەوەو بيداتێ.. شێخيش چاوى كزبو.. كارتێكى بۆ لێكردەوەو بۆى ڕاگرت.. مولازيم وتى:

ولەك مو هازا.. زاكە (كوڕە! ئەوە نا ئەويدى)

شێخ ئەنوەر ناهەقى نەبو وشەى (ولەك) بە ئيهانە بزانێت.. ئەو هێشتا دەستى درێژكردبو تا كارتەكەى بۆ دەسنيشانبكات.. شێخ ئەنوەر لەسەر پليكانەى دوكانەكەيەوە.. هەر ئەوەندەمانزانى مەچەكى مولازيمى گرت و بازێكى داو، خۆى و دەستى ئەويشى لەگەڵ خۆيدا بادا.. بەبەرچاوى ئەو خەڵكەوەو لەناوەڕاستى بازاڕى شاردا تەختى زەويێكەى كرد.. بەلەقەشەوە چووە سەر ورگى وتى: دايكت دە..ێم، بە كێ دەڵێيت (ولەك)!

حيمايەكانى لەوبەرى شەقامەكەوە بەڕاكردن گەيشتنە سەر شێخ و پەلامارياندا.. لەسەر مولازيميان لابردو ويستيان لێيدەن.. مولازيم موحسين خێرا هەستا.. لەگەڵ خۆ تەكاندندا پێيوتن:

خەللو! (لێيگەڕين)

لەبەرئەوەى مولازيم كەوتبوە نێو تەڕايى قەراغى شۆستەكەو شەقامەكە.. لايێكى پانتۆڵكەى لاى سمتيێوەو هەمان لاى شان و كەلەكەيشى تەڕببو.

پاسەوانەكان كەسيان لە شێخيان نەدا.. هەروا توند گرتبويان تا ڕانەكات.. چاوەڕوانى فەرمانى مولازيم بون.. مولازيم بەهێمنى سەيرێكى شێخى كرد و.. بە جەماعەتى وت:

خەللو! ياڵڵا وەڕايە! (بەريدەن.. دەى دوامكەون)

بەرەو سەراو شەقامى پيرەمێرد بەرەو ژور بونەوە.

دەڕوانم تا ئەو ساتە زۆربەى هەرەزۆرى جامخانەى دوكانەكانى ئەمبەرو ئەوبەرى شەقامەكە داخراون.. خاوەنەكانيان ئەو ناوەيان چۆڵكردووە.. لەترسى ئەوەى نەبا دوايى ئەگەر بوبە تەقە گوللەيان بەركەوێت، ياخود بكرێنە شايەت.. تاكو تەرا خەڵكى لەو دەوروبەرەدا دەهاتن و دەچون.. خێرا خۆم گەياندە شێخ و ويستم پێيبڵێم ئەوە بۆ واتكرد.. ئەو پێشمكەوت و وتى:

چوزانم ئەو سەگبابە مولازيم موحسينە.

بەچيدا زانيت خۆيەتى؟

ديارە.. هەر ئەوە.. لەم شارەدا ئەو هەمو سەگ و گورگەى بەدواوەيە

باشە ئێستە چيبكەين!

لەو كاتەدا دڵشاد مەريوانى بەپڕتاو گەيشتە لامان.. كەمێ شپرزەبو.

ئێستە بيستم.. بۆم بگێڕنەوە چۆن بو؟

بەكورتى بۆمانگێڕايەوە.

ئەى نەتزانى ئەوە مولازيم موحسينە.. دڵشاد لە شێخ ئەنوەری پرسى ؟

نەوەڵڵا.. كە زانيشم ئێستەيش بڕواناكەم.. هەر وەك پوشكە بەدەستمەوە هات و لولمكرد

دڵشاد بەجدى پێيوت:

ئەگە بتزانيايە ئەوە.. هەر واتدەكرد؟

نەوەڵا.. ئيتر شتەكە قەوما.. چيبكەين!

دەبێت چارەيێكى بۆ بدۆزينەوە.. هەر دەبێت كارێ بكەين.. دەنا ئەو دەستت لێهەڵناگرێت.. دوايى زەفەرت هەر پێدەبات.. چيدەڵێيت يا شێخ؟

شێخ وتی : جا ئەوە چۆن چارە دەكرێت.. تازە شارەكەش هەمو پێيانزانيوەو ئابڕوى چووە.. تەنانەت حيمايەكانيشى وادەزانن ميزى بەخۆيداكردووە.. چارەى چى! مەگەر هەڵێم و شارەكە جێبێڵم.. سور بزانم دەشمكوژێت جێيناهێڵم.

نا.. جێی مەهێڵە.. بەمەرجێ تۆ ڕازيبيت من چارەى دەكەم.. ڕازيت بەناوى تۆوە شتێ بنوسين كە نەتناسيوەو ئەگەر بتزانيايێ ئەوە مولازيم موحسينە لێتيشى بدايێ هيچت نەدەكرد؟

شێخ هەروەكو هيچ ڕوينەدابێت.. دەستى بە سوعبەت و تەعليقە خۆشەكانى لەسەر من كرد..

هەر بەڕاستيش نەمزانى ئەوە.. بەڵام من لە مولازيمم هەڵداوەو ئێوە تۆقيون..

دەيويست دڵەڕاوكێى ئێمە كەمبكاتەوە.. دڵەڕاوكێى من هەر بۆ ئەو مەترسييەى سەر ژيانى ئەو بو.. كاتى نانى نيوەڕۆ بو.. شێخ وتى...

دەى بابچين سەرو قۆزى بخۆين.

توخوا ئيشتيهاى خواردنت هەيە.. من وام پێوت

بەشەرەفم لە ژيانمدا ئەوەندەى ئێستە برسيم نەبوە.. خەريكە لە برسادەمرم.. ئەو سەگبابە نەيكوشتم دەتانەوێت بەدەستى خۆم لەبرسانا خۆم بكوژم! دەى هەستن!

بەڕاستى من ئيشتيهاى خواردنم نەمابو.. دڵم گيرابو.. بە كەوچكەكە گاڵتەم بەخواردنەكە دەكرد.. نەمدەزانى ئەو چۆن وا ئيشتيهاى كراوەتەوە.. قاپە برنجى عوازەش داوادەكات!

سەعات لە دو تێپەڕيبو.. هەر خۆم و خۆى مابوين.. گەڕاينەوە دوكان.. قسەماندەكرد.. نزيكى سەعات سێ.. شێخ قسەكانى بڕى.. بەنزميى وتى

هيچ خۆت تێكمەدە! ئەوە خۆيەتى.. هاتۆتەوە.. واديارە مەرگ هەڵيگرتووە

ڕوانيم مولازيم موحسين هەردو دەستى لەسەر سنگى لێكئاڵاندووە.. پشتى ناوە بەو دار ئەلەكتريكەى سەر شۆستەكەى بەردەمى كتێبخانەكەو.. سەيرمان دەكات.

شێخ ئەنوەر شەكرشكێنێكى ئاسن لەسەر ڕەفەى جامخانەكە بو.. نازانم شێخ بۆچى بەردەوام لەوێدا ئەمەى دادەنا.. دەستى دايەو پێيوتم:

سەيرى مەكەو هيچ خۆت تێكمەدە! تيلەى چاوم لەسەرێتى.. هەر جوڵايەوەتا دەست بۆ دەمانچەكەى دەبات و.. تا دو فيشەكيشم پێوە دەنێت.. هيچم لێنايەت و دەگەمە سەرى ئەم دەمە تيژە لە كەللەى دەچەقێنم.. من نوكتەت بۆ دەگێڕمەوەو تۆ هەر پێيكەنەو هەقت بەسەر هيچەوە نەبێت!

شێخ دەستى بە نوكتەو قسەى ئەنتيكە كرد.. دەسكى شەكرشكێنەكەى توند گرتبو.. جارجار دەمەكەى دەكێشا بە لەپى دەستەكەى تريدا و.. لەپڕ بۆ ئەو نوكتەيەى خۆى لەقاقاى پێكەنينى دەدا.. من نە هەر پێكەنينم نەدەهات، بەڵكو هەر ئاگاو هۆشم لە نوكتەكان و لە خۆشم نەبو.. شێخ بۆ دڵدانەوەى من چەند جارێ ئەو قسەيەى پێشوى دوبارە دەكردەوەو، نوكتەيێكى بەسەردا دەكرد و.. سوك سوك دەمى شەكرشكێنەكەى بە لەپى دەستيدا دەدا و.. قاقا وا پێدەكەنى هەروەكو ئاگاى لەوە نەبێت بەرامبەرمان وەستاوە.

پاش نزيكەى بيست دەقەيێ.. ئەو بەشێنەيى دەستى بەردايەوە.. شێخ وريابۆوەو خۆى بۆ حاڵەتەكە ئامادەكرد.. وەلێ، ئەو هيچى نەكرد.. دياربو نامەكەى پێگەيشتبو.. ڕوى وەرچەرخان و بەرەو سەرەوە (شەقامى پيرەمێرد) ملينا.. حيمايەكانيشى لەمبەرو ئەوبەرى شەقامەكەوە بەو ئاراستەيە جوڵان.. هەناسەيێكماندا.. نەمانزانى بۆچى هاتۆتەوە لامان و بۆ هێندە بەرامبەرمان وەستا و.. بۆ هيچى نەكردو، هيچيشى نەوت!

بەهەموى پێنجشەش دەقەى نەخاياند زرمەى گوللە هات.. تمەز لە شەقامى پيرەمێرد گەنجێكى صەمونفرۆشی لە صەمونخانەكەوە هێناوەتە دەر.. فيشەكێكى بەسەريێوە ناوەو، وەكو بيستمان دەمانچە يان نارنجۆكێكيشى خستۆتە بەر پشتێنەكەى.. تا لە ڕوى ياساييەوە كوشتنەكە ئاسايى بێت! ئەمەى دواييان نازانم چەند ڕاستە.. وەلێ، دوايى زانيمان ئەو گەنجەى بەدەستى ئەو لە كۆڵانى نزيك ماڵەكەيان كوژراوە (شەهيد حەسەنى حاجى حەمەومين)، براى مامۆستا عومەرى هاوڕێمان بو.

ڕەئوف حەسەن
وێکپێدیا
ئەم وتارەلە لاپەڕەی بیرەوەری هەفتەنامەی باس ی ژمارە٣٤٥ ی ٨/٨/٢٠١٧دا بڵاوکراوەتەوە.
به‌روار:  10/02/2024
359   جار خوێندراوه‌ته‌وه
مافەکان پارێزراوە بۆ مالمۆکورد
میوانی سه‌رهێڵ:   244
کۆی سه‌ردان:   29303180