|
سلایڤۆ ژیژەك، "ئەگەر ئەوروپا پشت لە كورد بكات، ئەوە خیانەت لە خۆی دەكات."
(سبەی):
لەكاتێكدا كورد لە رۆژئاوا بەردەوام لە روبەڕوبونەوەی ئەو هەڵمەتی جینۆسایدەیە كە بە ئاشكرا لەلایەن سوپای توركیا و چەكدارە جیهادییە بەكرێگیراوەكانیەوە جێبەجێ دەكرێت، رەجەب تەیب ئەردۆغانی سەرۆكی توركیا لەلایەن سەركردەی وڵاتانی رۆژئاواوە لە كۆبونەوەی لوتكەی ناتۆ بۆ ساڵی (2019) پێشوازیی لێ كراوە. لە رێكەوتی (2)ی ئەم مانگە (كانونی یەكەم)، ئەو رۆژەی ئەردۆغان لە لەندەن نیشتەوە، هێزەكانی توركیا لە بۆردومانێكی سەر قوتابخانەیەك لە تەل رەفعەت، (11) هاوڵاتیی مەدەنییان كوشت كە لەنێویاندا هەشت منداڵ هەبون. پێدەچێت ئەمە شێوازێكی سوڵتانییانەی ئەردۆغان بێت بۆ ناردنی پەیامێكی رون و ئاشكرا لە روبەڕوبونەوەی ئەندامانی دیكەی ناتۆ، ئەمەش وەك وەڵامێك بۆ ئەو سكاڵا كەم و شەرمنانەیەی نێو هەندێ لە ئەندامانی ناتۆ لەبارەی هێرشەكەی توركیا بۆ سەر كوری رۆژئاوا.
شكستی ئەوروپییەكان لەبەرامبەر ئەردۆغان بەتایبەت لە بەرامبەر پشتیوانیی توندی ئەو بەدرێژایی ماوەی حەوت ساڵ بۆ جیهادییەكان لەدژی كورد و ئێزدی و كەمینەكانی دیكە، تەنها بوەتە هۆی بەهێزبون و زیاتر هاندانی ئەردۆغان. ئەردۆغان بەتەواوەتی خاڵە لاوازەكانی سەرۆكی ئەمەریكای قۆستوەتەوە، ئەوەش بە ئاشكرا بەدی كرا لەگەڵ دەستپێكی دوایین هێرشەكەی بۆ سەر رۆژئاوا راستەخۆ دوای پەیوەندییەكی تەلەفۆنیی نهێنی ئەردۆغان بۆ ترەمپ لە سەرەتای مانگی تشرینی دوەمدا.
هیچ هۆكارێك نیە بۆ ئەوەی خوازیار بین ترەمپ و ئیدارەكەی پشتیوانییەكی مەبدەئییان هەبێت. لە غیابی سەركردایەتیی ئەمەریكا، پێویستیی دەستێوەردانی ئەوروپییەكان لەهەر كات زیاتر كارێكی بەپەلە و پێویستە.
هەرچەندە سەركردە ئەوروپییەكان بەردەوامن لە پیاهەڵدانی زارەكییانەی قوربانییەكانی كوردی رۆژئاوا، بەڵام رەتی دەكەنەوە كە هیچ كارێكی جددی بكەن بۆ راگرتنی ئەردۆغان و لەهەمان كاتیشدا جەخت دەكەنەوە لەسەر پێویستیی بەردەوامبونی شەڕ لە سوریا لەبری وڵاتانی رۆژئاوا. كوردەكان بە تەنها بەجێهێڵراون لە چاودێریكردنی هەزاران دەستگیركراوی داعشی بەرەگەز ئەوروپی و خێزانەكانیان، لەكاتێكدا كە ئەو داعشە دەستگیركراوە ئەوروپییانە وڵاتەكانیان رەتی دەكەنەوە وەربگیرێنەوە و بگەڕێنرێنەوە. لەگەڵ ئەوەشدا، كێشەكە بە تەنها بریتی نیە لە خەمساردیی ئەوروپا لە ئاست دۆخی كورد، بەڵكو بریتییە لە تێوەگلانی ئەوروپا لە كەمپەینی جینۆسایدی توركیا لەدژی كورد كە ئەوەش هۆكاری سەرەكیی ناڕەزایی توندە لە رۆژئاوا لەبەرامبەر سەركێشییەكی داگیركارییانە لەم سەدەی (21)ەدا كە لەلایەن ئەندامێكی ناتۆوە ئەنجامدەدرێت بە چەك و پارەی ئەوروپییەوە. بێگومان ناكرێت بوترێت سەركردەكانی ئەوروپا شانبەشانی ئەردۆغان پیلان لەدژی كورد دەگێڕن، بەڵام بە نهێنی سازشیان لەسەر هەمو ئەو شتانە كردوە كە پڕۆژەكەی ئەردۆغان خوازیاریەتی ئەویش لەپێناو بەرژەوەندیی دەسكەوتی سیاسیی كورتمەودا. بە كورتی وڵاتانی ئەوروپا بەبێ شەرمانە پارە دەدەنە ئەرۆدغان بۆ پاسەوانیكردنی دەروازەی باشوری رۆژئاوای ئەوروپا دژ بەوەی كە پێی دەڵێن هەڕەشەیەكی وجودی: كە ئەویش بریتییە لە كۆچبەرانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست. هەڵكشانی فاشیزمی نوێ لەنێو وڵاتانی ئەوروپا بە ئاشكرا سەرچاوەی نیگەرانییەكی رونە، بەڵام هەڕەشەی هەرە كوشندە لەسەرو هەمو شتێكەوە بریتییە لە ترسی پارێزگارە لیبراڵەكان لە رەگەزەكانی دیكە جگە لەسپی پێستەكان.
ئەو ترسە لەئێستادا باڵی كێشاوە بەسەر ئەوروپا و هەروەها هانی خێڵەكییەكان و شۆڤێنییەكان دەدات و هیوای دورخستنەوە باڵی كێشاوە بەسەر پەیوەندییەكان لەگەڵ ئەردۆغاندا. ئەوەی مایەی گاڵتەجاڕییە ئەوەیە كە لەكاتێكدا سیاسەتمەدارەكان لەمێژە چاویان لەو بیرۆكەیە نەماوە كە رۆژانێك ئەوروپا نوێنەرایەتی دەكرد، ئەو بیرۆكەیەش كۆچبەرانی راپێچ دەكرد بەرەو سنورەكاانی ئەوروپا.
رێككەوتن لەگەڵ ئەردۆغان لەپێناو كۆنترۆڵكردنی قەیرانی كۆچبەران بریتییە لە هەڵسەنگاندنێكی سیاسیی ماڵوێرانكەر كە دواجار كاریگەریی جیهانیی دەبێت. ئەو رێككەوتنە چاوپۆشی دەكات لەو راستییەی كە ئەردۆغان (وەك بەهێزترین سەركردەی ئیسلامی لە جیهان) خۆی وەك خەلیفەی ملیۆنان چەكداری جیهادی ناساندوە كە هەوڵی دوبارە ژیاندنەوەی خەلافەتی عوسمانی دەدات. رێك هاوشێوەی ئەوەی كە ئیمپراتۆریەتی رۆمانی هەمان هەڵەی كوشندەی كرد كاتێك پشتی بەست بە بەربەرییە ئەوروپییەكان بۆ پاسەوانیكردنی دەروازەكانی، بەهەمان شێوە هاوپەیمانێتیی ئەوروپا لەگەڵ ئەردۆغان رەنگە ببێە هۆی تێكشكانی پڕۆژەی ئەوروپا بە یەك جار و بۆ هەتاهەتایە. ئەوانەی كە ئەوروپا لوش دەدەن، ئەو كۆچبەرانە نین كە لەترسی چەوساندنەوەی فاشیزمی نەتەوەیی و ئاینی هەڵاتون. بەپێچەوانە هەمان هێزە فاشیستەكانی كە ملیۆنان خەڵكیان ناچار كردوە ببنە كۆچبەر، لە نزیكترین كاتدا پشت لە ئەوروپا دەكەن گەر چانسیان هەبێت.
كورد لەمێژە بوەتە یەكێك لە بێبەشترین خەڵكانی نێو ئەو وڵاتانەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست كە لەلایەن كۆڵۆنیالیزمی ئەوروپاوە دروستكران، هەروەها دوایین هێرشەكەی توركیا بۆ سەر كورد بریتییە لە بەردەوامیدان بە سیاسەتی جینۆساید كە ماوەی (100) ساڵە بەردەوامیی هەیە. لە كۆتاییدا، ئەوە تەنها ژیانی هەزاران كورد نیە كە لە مەترسیدایە، بەڵكو بەهای گەردونیی مرۆڤ كە پڕۆژەی ئەوروپای لەسەر بنیات نراوە، بەهەمان شێوە لە مەترسیدایە.
لە راستیدا، ئەو بەهایانە زۆر زیاتر زیندوێتییان هەیە لە ناوچە گەمارۆدراوەكانی رۆژئاوا بەراورد بە ناوەندەكانی ئەوروپا. زیندوێتی ئەو بەهایانە لەشەقامەكانی رۆژئاوایە كە تێیدا شەڕڤانانی یەپەژە و یەپەگە لە كەوتونەتە بەرامبەر بۆردومانی توركیا و قەناسبەدەستە جیهادییەكان، لەو شوێنەی كە تێیدا دوایین پاشماوەكانی رۆشنگەری بەرگری لێ دەكرێت. بە وتەی سلایڤۆ ژیژەك، "ئەگەر ئەوروپا پشت لە كورد بكات، ئەوە خیانەت لە خۆی دەكات."
كلتوری پڕۆژەی ئەوروپی یەكێكە لە كلتورە جیهانی (گەردونی) و شمولییەكان، ئێستاش سەركردە ئەوروپییەكان بەردەوامن لە پەرەپێدانی چاوچنۆكییەكانی داگیركاریی ئیسلامییانەی ئەردۆغان. لەم خاڵەدا، چاپتەری داهاتوی فاشیزم لە مێژوی جیهان زۆر بەباشی بەڕێوەیە و زۆر زیاتر لەوە هەڵدەگرێت كە بە چەند كۆمێنتێك لە كۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا باس بكرێت و هەروەها قسەی زۆر لەوە زیاتر هەڵدەگرێ كە ئیمانوێل ماكرۆنی سەرۆكی فەرەنسا رایگەیاند و رێگری لەوە كرد كە بڵاوببێتەوە. لەكاتێكدا كە رۆژئاوا رەنگە ببێتە قوربانیی داهاتوی بیرۆكەی ماڵوێرانكەری ئەرۆدغان، بەڵام لە هەمان كاتدا بەدڵنیاییەوە رۆژئاوا دوایین قوربانی نابێت.
نوسینی: سەڵاحەدین ئەحمەد
لە ئینگلیزییەوە: فەلاح حەسەنم
جیرۆسەلیم پۆست
به‌روار: 11/12/2019
697 جار خوێندراوه‌ته‌وه
|